Unutulmuş İnternet Efsaneleri
İnternet çok köklü bir geçmişe sahip olmasa da, birçok dünya devi firmayı yetiştirmeyi başarmış dinamik bir sektör olarak nitelendirilebilir.
Bir zamanlar internette, öyle yazılımlar, öyle uygulamalar, öyle siteler vardı ki, asla bitmez, asla çökmez gözüyle bakılıyordu.
Bu uygulamalar, siteler, yazılımlar için zamanında uçuk rakamlar lanse edilmiş bazıları el değiştirmiş, bazıları ise yaratıcısının elinde yoluna devam etmişti.
Bir zamanların efsane isimlerinin kaderleri aynı oldu!
Bu yazımızda bahsedeceğimiz bu internet efsanelerinin sonu ise ne yazık ki aynı oldu. Hepsi altın çağını yaşadı ve tarihin tozlu sayfalarındaki yerini aldı.
Dilerseniz lafı daha fazla uzatmadan, bir zamanlar herkesin yüklediği, herkesin ziyaret ettiği bu internet efsanelerine daha yakından değinelim.
MSN Messenger
MSN Messenger için, bu yazının olmazsa olmazı demek sanırım pekte yanlış olmayacaktır. Bir zamanlar internetle haşır neşir olan herkesin kullandığı, kişiler için telefon numarası kadar özel olan MSN Messenger ne oldu da bir anda tarihin tozlu sayfalarına gömüldü?
Aslında MSN’in çöküşü birden olmadı. İlk MSN programı Microsoft tarafından 22 Temmuz 1999’da yayınlanmıştı. MSN Messenger 1.0 ismiyle yayınlanan ilk Messenger’ı Kasım 1999’da yayınlanan MSN Messenger 2.0 izledi. Kitlelerin MSN’e olan ilgisi Microsoft’un da bu programı sürekli güncellemesine ve bir dizi yenilik getirmesine ortam hazırladı.
Son Messenger sürümü olan Messenger 7.0.0820 ise 12 Eylül 2007 tarihinde yayınlanmıştı. Microsoft, MSN Messenger 7.0’dan sonra uygulamanın ismini Windows Live Messenger olarak değiştirmiş ve Windows Live’ın bir parçası haline getirmişti. Nitekim bu MSN Messenger’ın ölüm fermanı niteliğinde bir karardı.
Bir zamanların efsanesi, uğruna kavgalar çıkan, dövüşler yapılan, toplu hesapları parayla satılan MSN’de böylelikle tarihin tozlu sayfaları arasındaki yerini almıştı.
mIRC
1995 yılında yayınlanan mIRC, “chat” ile özdeşleşmiş bir yazılımdı. IRCsunucularına bağlanarak diğer kullanıcılarla sohbet etme imkanı sunan mIRC,chat programlarının atası olarak kabul edilir.
mIRC’in türevi programlara oranla en önemli özelliği ise son derece basit bir arayüze sahip olmasıydı. Yani yazılımdan ya da programdan çok anlamayan hatta ömründe PC başına birkaç defa oturmuş biri bile mIRC’i saniyeler içerisinde kullanmasını öğrenebilir ve chat sayfalarına bağlanarak başka kişilerle sohbete başlayabilirdi.
mIRC, bir kuşağın saatlerinin internet cafelerde geçmesinin yegane sebeplerinden biriydi. Herkesin mIRC’i kullanma amacı başkaydı. Kimisi takılacak bir birini bulma arayışındayken, kimisi de nick kısmına kız isimleri girerek sağı solu işletme derdindeydi.
mIRC’in en güzel taraflarından birisi de sadece nick yazarak başka hiç bir bilgi vermeden sohbete başlanabiliyor olmasıydı.
Bir zamanların efsanelerinden biri olan mIRC, MSN ve benzeri uygulamaların yaygınlaşmasıyla unutulmaya yüz tutmuşu.
MySpace
2002 yılında kurulan MySpace’in yükselişi çok hızlı ve ani olmuştu. Sosyal medyanın ilk örneklerinden biri olan MySpace Amerikalı bir genç olan Thomas Anderson tarafından kurulmuştu.
İnternetin dünya genelinde çokta yaygın olmadığı dönemde 4 sene gibi kısa bir süre 100 milyon üyeye ulaşan MySpace, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu birçok ülkede ofis açmıştı.
Kullanıcıların resimlerini yükleyerek takipçileriyle paylaşabildiği ve kısmen de olsa Facebook’u andıran bir yapıya sahip olan MySpace, 2011 yılında 30 milyon dolar karşılığında el değiştirmişti.
Hala aktif olarak hizmet veren MySpace, o şaşalı günlerinin artık çok uzağında. Bir zamanların efsane sitelerinden biri olan MySpace’in geleceği çok parlak görünüyordu. Fakat hiçbir şey beklenildiği gibi olmadı.
MySpace, izlediği hatalı politikalar ve hızla büyüyen Facebook yüzünden küçülmeye giderek, kabuğuna çekildi.
Yonja
2000’li yıllara damgasını vuran diğer bir sosyal medya sitesi de yonja.com’du. 2006 öncesinin Facebook’u olarak lanse edebileceğimiz Yonja, son derece kaliteli bir arayüze sahipti.
O zamanki rakiplerine oranla hayli kaliteli bir hizmet standardına sahip olan Yonja’nın tek eksi noktası ise paralı üyelik sistemini barındırıyor olmasıydı.
Belki o zamanlar Yonja’da paralı üyelik yerine Facebook gibi tüm üyelerine ücretsiz bir şekilde dolu dolu hizmet verseydi, bugün Facebook yerine Yonjaolabilirdi.
Yonja’da da birçok arkadaşlık sitesinde olduğu gibi bayan üyeler tüm imkanlardan ücretsiz olarak faydalanabilirken, erkek üyeler ise VIP üyelik için hatırı sayılır bir mebla ödemek zorundaydı.
Yonja’daki VIP üyelik bedeli çok abartılacak bir mebla olmasa da kullanıcılarının büyük bir bölümü lise öğrencisi olduğu için, sitedeki vip üyelerin oranı da hayli azdı.
Facebook’un ücretsiz sunduğu hizmetler pek çok çöpçatan sitesi gibi Yonja’nın da işlerini bozdu. Hali hazırda hala hizmet vermekte olan Yonja, eski günlerini mumla arıyor.
Hi5
Ramu Yalamanchi isimli bir genç tarafından 2003 yılında kurulan Hi5, günümüz sosyal medya sitelerine de ilham kaynağı olmuştur.
Kısa süre içerisinde geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşmayı başaran Hi5, kullanıcılarına sunduğu ücretsiz içeriğiyle bir anda bütün dikkatleri üzerine çekmişti.
Hi5, Türkçe dil desteğine çok sonradan kavuşmasına karşın özellikle 2005senesinde ülkemizde de geniş bir kullanıcı kitlesine erişmişti. Hi5’in İngilizcearayüzüne sahip olmasına karşın Türkiye’de bu kadar geniş bir kullanıcı kitlesine erişmesi şirket yetkililerinin de dikkatini çekmiş ve sonrasında Hi5’e Türkçe dil desteği de eklenmiştir.
Hi5 özellikle bünyesinde barındırdığı etiketleme sistemiyle önemli bir kullanıcı kitlesine erişmişti.
Bir zamanlar Alexa’da ilk 100’e oynayan Hi5, Facebook’un pazar liderliğini ele geçirmesiyle Alexa’da 20.000’lere kadar gerilemiştir. Bir zamanların efsane sosyal medyalarından biri olan Hi5, şimdilerde unutulmaya yüz tutmuştur.
Daha Türkçe dil desteği bile yokken, Türkiye’de yüzbinlerce kullanıcısı olan Hi5, şimdilerde ise tamamen Türkçe desteğine sahip olmasına karşın son derece kısıtlı bir kitleye hitap etmekte.
ICQ
En popüler anında mesajlaşma hizmetlerinden birisi de ICQ’ydu. MSN Messenger’a oranla özelleştirme anlamında daha kısıtlı bir yapıya sahip olan ICQ, 1995 yılında İsrail kökenli bir grup olan Mirabilis tarafından yayınlanmıştı.
Yayınlandığı dönemde bir anda dünyanın en çok kullanılan mesajlaşma programlarından biri konumuna yükselen ICQ, İngilizce “I seek you” (seni arıyorum) cümlesinin kısaltması olarak lanse edilmişti.
Kullanıcılarına ardaşık olarak UIN ismiyle verilen kullancı numaraları hala değerlidir. Güncel sürümü 8 Mayıs 2014’te yayınlanan ICQ, 2012 yılında AOL’e satılmıştır. (AOL’de 2015’te Verizon’a satıldı)
Şu anda 100 milyonla başlayan kullanıcı numaraları verilen ICQ’nun iOS,Android ve WP sürümleri de mevcuttur.
Bir zamanlar geniş bir kullanıcı kitlesine hitap eden, dünyanın en çok kullanılan programları sıralamasında zirveye oynayan ICQ, şimdilerde ise unutulmaya yüz tutmuştur.